اخذ ایزو : مراحل ، شرایط ، مدارک و نحوه اخذ گواهینامه ایزو
اخذ ایزو ، مراحل ، شرایط ، مدارک و نحوه اخذ گواهینامه ایزو و استانداردهای ایزو ISO از جمله کلمات و عبارات مهم و پرکاربرد هستند. روزانه توسط کاربران زیادی در فضای مجازی گوگل بدنبال اخذ ایزو به سرچ و جستجو می پردازند.
استانداردهای ایزو ISO نقش مهمی در تسهیل تجارت جهانی دارند. اکثر سازمانها و شرکتها با هر نوع کسب و کاری برای جلب اطمینان و رضایت مشتریان و مصرف کنندگان بدنبال اخذ ایزو هستند. آنها جهت اثبات اینکه محصولات و خدماتشان قابل اعتماد و با کیفیت است از استانداردهای ایزو استفاده میکنند.
استانداردهای ایزو برای طیف وسیعی از محصولات، اجناس و خدمات منتشر شدهاند. متن استانداردهای ایزو شامل انواع مشاغل صنعتی، مهندسی، پوشاک و مواد غذایی، بهداشتی و کشاورزی، تولیدی و خدماتی و غیره میشود. کلیه استانداردهای ایزو همراه با گزارشها و مشخصات و اطلاعات فنی همگی در سایت رسمی سازمان ISO ایزو اطلاع رسانی شده است.
مزایا و فواید اخذ گواهینامه ایزو چیست؟
اخذ و دریافت انواع گواهینامههای ایزو موجب افزایش کیفیت محصولات و خدمات می شود. و این امر در نتیجه باعث افزایش سرعت انجام فرآیندها و عملکردهای کارکنان و پرسنل میگردد.
گرفتن انواع گواهینامههای ایزو موجب حذف فرآیندهای تکراری و مشخص کردن فرآیندهای اصلی میشود و یک نظام سازمان یافته در میان فرآیندها ایجاد میشود.
دریافت انواع گواهینامههای ایزو باعث کاهش خطرات و ریسکهای خطر آفرین در حین کار میشوند. از جان و مال نیروی انسانی محافظت میکنند.
اخذ انواع گواهینامههای ایزو بر پایه مستندات یک نظم سازمان یافته را بدون متکی بودن به افراد را بوجود میآورند. و مستندات ایزو کارهای اداری را به حداقل می رسانند.
گرفتن انواع گواهینامههای ایزو موجب حفظ و صیانت از محیط زیست میشوند. اثرات نامطلوب و مخرب منابع طبیعی را حذف میکنند یا کاهش میدهند.
اخذ و دریافت انواع گواهینامههای ایزو موجب رونق اقتصادی و کسب و کار یک کشور در جوامع بین المللی میشوند. موجب ورود ارز به کشور با صادرات محصولات و خدمات میشوند.
شرایط لازم و ضروری برای اخذ ایزو چیست؟
اخذ ایزو نیازی به داشتن شرایط خاص و پیچیدهای ندارد. و هر سازمان و شرکتی با داشتن یک دفتر مرکزی یا مجموعهای حتی کوچک در حال انجام فرآیند میتواند انواع استانداردهای ایزو را درخواست کند. استانداردهای ایزو بصورت عمومی و تخصصی تهیه و تدوین شدهاند. استانداردهای عمومی صرف نظر از نوع محصولات و خدمات شامل حال تمام مشاغل و حرفهها میشوند و استانداردهای تخصصی فقط برای یک نوع حرفه و شغل طراحی و اجرا میشود.
اهداف سازمانها یکی از دلایل تفاوت در شرایط مراحل اخذ و دریافت گواهینامه ایزو میباشد. اهداف سازمانها موجب انتخاب انواع مراجع ثبت و صدور گواهینامه ایزو میشوند. تعداد گواهینامههای ایزو و همچنین اندازه سازمانها و تعداد فرآیندها و همکاری و سطح دانش مسئولان و پرسنل نیز در شرایط و مراحل اخذ گواهینامه ایزو تأثیر میگذارند.
مدارک لازم و ضروری برای اخذ ایزو چیست؟
مدارک لازم برای اخذ گواهینامه ایزو نیز متناسب با اهداف مجموعهها و انتخاب نوع مرجع صدور گواهینامه ایزو مشخص میشود. برخی مراجع ثبت و صدور گواهینامه ایزو نسبت به طراحی و پیاده سازی استانداردهای ایزو مقید هستند و سازمان خواهان ایزو را ملزم به اجرای استانداردهای ایزو میکنند. برخی مجموعهها نسبت به طراحی و پیاده سازی استانداردهای ایزو الزامی ندارند و بدون هیچگونه سختگیری مدرک ایزو را صادر میکنند.
نمونه مستندات ایزو و مشخصههای فنی هر نوع استانداردی یکی از مدارک لازم و ضروری برای سازمانها و شرکتهایی هست که قصد پیاده سازی واقعی استانداردهای ایزو را دارند. فرم درخواست گواهینامه ایزو نیز یکی دیگر از مدارک لازم برای اخذ گواهینامه ISO است و شامل حال تمام سازمانها و شرکتها میشود. فرم درخواست گواهینامه ایزو را Application form نیز مینامند.
آیتمهای فرم ثبت نام گواهینامه ایزو به دو صورت فارسی و انگلیسی نگارش و تدوین شدهاند. مشخصات حقیقی در مورد مدبر عامل و نام هماهنگ کننده و مشخصات حقوقی در مورد سازمان با مشخص کردن نام گواهینامه ایزو و نام مرجع صادر کننده از جمله گزینههای فرم درخواست گواهینامه ایزو ISO میباشند. نمونه مستندات ایزو و فرم درخواست ISO را از طریق همین مرکز و همین سایت بصورت رایگان دریافت نمایید.
نام مراجع صادر کننده گواهینامه ایزو چیست؟
مراجع صادر کننده گواهینامه ایزو بطور کلی در دو حالت با تأییدیه IAF و بدون تأییدیه IAF فعالیت میکنند. مراجع ثبت و صدور ایزو و Certification Body های زیادی در سطح کشورها و شهرهای جهان ثبت و صدور ایزو را انجام میدهند ولی لیست واحد و مشخصی از اسامی آنها وجود ندارد. بدون استثنا تمامی مراجع ثبت و صادر گواهی نامه ایزو یا اصطلاحاً CB ها خودشان را معتبر و قانونی معرفی میکنند ولی تنها راه تشخیص اعتبار و اصالتشان نهاد معتبر و رسمی IAF میباشد.
مراجع صادر کننده گواهینامه ایزو با تأییدیه IAF کدامند؟
IAF یا به عبارتی کاملتر International Accreditation Forum انجمن اعتبار دهندگان بین المللی یک نهاد بسیار معتبر و جهانی است که توسط سازمان بینالمللی استاندارد ایزو تأسیس گردید. مجمع IAF برای اعتبار سنجی و اعتبار دهی به شرکتهای ثبت و صدور گواهینامه ایزو و جلوگیری از فعالیت CB های فیک و تقلبی فعالیت میکند.
نهاد بینالمللی IAF بطور مستقیم بر روی CB ها نظارت نمیکند و با اعتبار دهی به اعضایش یعنی نمایندگان دولتی و رسمی هر کشور تابع استانداردهای ایزو این وظیفه را انجام میدهد. اعضای انجمن IAF را Accerdiation Body یا اصطلاحاً AB مینامند. مراجع صادر کننده گواهینامه ایزو تحت اعتبار یک AB با عضویت در انجمن IAF را CB های با تأییدیه IAF مینامند.
مراجع صادر کننده گواهینامه ایزو بدون تأییدیه IAF
مشکلات اقتصادی و وجود تحریمها و عدم استقبال مردم از اجناس ایرانی باعث شده است کسب و کار سازمانها و شرکتهای ایرانی از رونق بیافتد و بودجه و درآمد کافی برای اخذ و دریافت انواع گواهینامههای ایزو با اعتبار IAF نداشته باشند. اخذ ایزو معتبر و IAF دار نیازمند صرف هزینه بیشتری میباشد. حضور در مناقصات نیز یکی دیگز از عوامل عدم اخذ ایزو از مراجع صدور با اعتبار IAF شده است.
گواهینامههای ایزو با اعتبار IAF در مدت زمان طولانی حاضر میشوند در صورتیکه پیمانکاران برای مناقصات در زمان کوتاهی باید مدرک ایزو آماده نمایند. بنابراین چاره راه ساخت مراجع و شرکتهایی هست که بدون اعتبار IAF انواع گواهینامههای ایزو را صادر نمایند. مراجع صادر کننده گواهینامه تحت اعتبار یک AB بدون عضویت در انجمن IAF را CB های بدون تأییدیه IAF میگویند.
نحوه اخذ گواهینامه ایزو با تأییدیه IAF و بدون تأییدیه IAF
مهمترین مرحله در نحوه اخذ گواهینامه ایزو با اعتبار IAF تهیه نمونه مستندات ایزو و طراحی و اجرای درست استانداردهای ایزو میباشد. پیاده سازی واقعی استانداردهای ایزو زمانی به درستی اجرا و پیاده میشود که سیستمهای مدیریتی به درستی مستند سازی شده باشند. اکثر سازمانها و شرکتهای خواهان ایزو از نحوه مستند سازی آگاهی و اطلاعات کافی ندارند و حتی نمونه الگوی مستند سازی درستی جهت راهنمایی ندارند و با استرس و دغدغه بدنبال راه حلی هستند.
مشاوران و کارشناسان متخصص و مجرب این مرکز با توجه به چندین سال سابقه درخشان در حوزه صدور انواع گواهینامههای ایزو در یک اقدام عامل المنفعه و در راستای حمایت از مشتزی نمونه مستندات مهمترین و پرکاربردترین گواهینامههای ایزو را تهیه و جمع آوری کرده است. فایل نمونه مستندات ایزو بصورت WORD از هر طریق و روشی که برای متقاضیان ایزو امکان پذیر باشد ارسال میگردد.
نحوه اخذ گواهینامه ایزو بدون اعتبار IAF نیازی به تهیه نمونه مستندات ایزو ندارد و یک مرحله اختیاری میباشد. اکثر سازمانها و شرکتهای ایرانی یا بخاطر عدم آگاهی از مزایا و فواید اخذ ایزو اصل و یا بدلیل کمبود بودجه و فرصت کم و یا بعضاً بصورت دلخواه اخذ و دریافت گواهینامه ایزو از مراجع غیر IAF را بیشتر ترجیح میدهند.
نمونه مستندات مهمترین استانداردهای ایزو عبارتند از:
نمونه خط مشی کیفیت، نمونه نظام نامه کیفیت، نمونه اهداف کیفیت، نمونه چارت سازمانی، نمونه فرم شرح وظایف، نمونه طرح پیاده سازی سیستم مدیریت کیفیت، نمونه روشهای بازنگری مدیریت، نمونه روش اجرایی آموزش، نمونه روش اجرایی کنترل مستندات، نمونه روش اجرایی اقدامات اصلاحی و پیشگیرانه، نمونه روش اجرایی سنجش رضایت مشتریان، نمونه روش اجرایی شناسایی و ارزیابی جنبههای زیست محیطی، نمونه روش اجرایی انبار، نمونه روش اجرایی خرید، نمونه روشهای اجرایی کنترل عملیات، نمونه روش اجرایی نگهداری و تعمیرات، نمونه روش اجرایی شناسایی و ردیابی محصول و غیره.
مراحل اخذ گواهینامه ایزو با اعتبار IAF و بدون اعتبار IAF
مشخص نمودن اهداف سازمان و انتخاب مرجع ثبت و صدور گواهینامه ایزو
مشخص نمودن زمینه فعالیت سازمان و انتخاب نوع گواهینامه ایزو
تهیه نمونه مستندات ایزو و اجرای واقعی استانداردهای ایزو
ممیزی و بازرسی در طی حداقل دو مرحله
ثبت و صدور گواهینامه ایزو و رجیستری اعتبار و اصالت گواهینامه ایزو
سازمانها و شرکتهای خواهان ایزو ابتدا با انتخاب یک مرکز مشاوره ایزو معتبر و رسمی باید متناسب با اهدافشان فرم درخواست گواهینامه ایزو را دریافت کنند. مجموعههایی که اهدافی همچون صادرات و انجام کارهای بازرگانی را در نظر دارند باید CB های با اعتبار IAF را انتخاب کنند. در مرحله بعد نیز طبق لیست استانداردهای ایزو با توجه به شغل و حرفهای که دارند یک یا چند گواهینامه ایزو را مشخص نمایند.
مهمترین و اصلیترین استانداردهای ایزو که اکثر سازمانها و شرکتها با هر نوع زمینه فعالیتی آنها را درخواست میکنند سه گواهینامه ایزو ۹۰۰۱ بمعنی سیستم مدیریت کیفیت و گواهینامه ایزو ۱۴۰۰۱ بمعنی سیستم مدیریت زیست محیطی و گواهینامه ایزو ۴۵۰۰۱ بمعنی سیستم مدیریت ایمنی و بهداشت شغلی میباشد.
سه استاندارد ISO 9001 و ISO 14001 و ISO 45001 وقتی توسط یک مجموعه بصورت همزمان درخواست شوند عنوان و اصطلاح اخذ گواهینامه سیستم مدیریت یکپارچه یا اصطلاحاً IMS را به مجموعه میدهند.
کارشناسان مجموعه متقاضی ایزو بعد از تهیه نمونه مستندات ایزو و اجرای سیستمهای مدیریتی باید ابتدا خودشان یک ممیزی داخلی جهت رفع عدم انطباقات انجام دهند. در نهایت کارشناس مرجع صدور گواهینامه ایزو IAF دار نیز یک ممیزی نهایی در میان فرآیندها انجام میدهد و در نبود هیچگونه مشکلی ثبت و صدور گواهینامه ایزو را انجام میدهد.
سازمانها و شرکتهای متقاضی ایزو بدون اعتبار انجمن اعتباردهندگان بین المللی با انتخاب مرجع صدور ایزو و انتخاب نوع گواهینامه ایزو بدون هیچ گونه سختگیری گواهینامه ایزو برایشان ثبت و صادر میشود.